Blog – De toekomst van de eerstelijnszorg is hybride
Het tekort aan huisartsen in Nederland neemt de komende jaren alleen maar toe. Steeds minder huisartsen dus voor het bieden van steeds meer en complexere zorg. Zorg op afstand en hybride zorgmodellen kunnen de druk op de huisartsenzorg verlagen. En zo de beschikbare capaciteit ‘eerlijker’ verdelen over Nederland. Steven van Kemenade, medisch directeur bij Medicinfo, beschrijft zijn visie op de toegevoegde waarde van digitale zorgdiensten in de eerstelijnszorg.
In mijn tijd als huisarts, ondernemer en bestuurder is de wereld waarin we leven natuurlijk ingrijpend veranderd. Dat komt voornamelijk door de invloed van technologie. Ook in de eerstelijnszorg zien we die trends, maar de veranderingen vinden er wat langzamer plaats. Dat is begrijpelijk. Voor de gemiddelde praktijkhouder is het namelijk niet eenvoudig om, naast de praktijkvoering en patiëntenzorg, ook nog te investeren in innovatie. Je kunt je euro’s en je eigen energie maar één keer uitgeven. Toch is die noodzaak om te innoveren er wel degelijk. Een grotere zorgvraag, minder zorgpersoneel, (te) hoge zorgkosten. En patiënten die steeds mondiger worden, meer zelfregie wensen en meer van ons verwachten. Al met al een groeiende noodzaak om juist nu te blijven innoveren. En zo de zorg kwalitatief beter en toegankelijker te maken binnen de beschikbare budgetten.
De e-health belofte handen en voeten geven
Zorginnovatie bedrijven als Medicinfo spelen in mijn ogen een cruciale rol in deze transformatie. Het is mijn persoonlijke ambitie om diensten te ontwikkelen waarmee we de e-health belofte daadwerkelijk handen en voeten geven. Zodat we zorgverleners kunnen helpen die stap te zetten. Niet alleen praten, maar samen ontwikkelen en doen.
Patiënten zijn er echt klaar voor; iedereen is inmiddels gewend om veel zaken online te regelen. Ook als het om zorg gaat zullen we meer en meer die wens hebben. Daarnaast blijven we veel waarde hechten aan persoonlijk contact. Juist als het om zorg gaat. Met onze Online Huisarts diensten willen we hierin het beste van die twee werelden bieden. Een digitale omgeving waarbinnen een team van verpleegkundigen en huisartsen deskundige en persoonlijke zorg op afstand verleent.
Hybride zorg om huisartsentekort op te vangen
Het werkt als volgt. Gedurende de week kunnen mensen tussen 7 uur ’s ochtends en 23 uur ’s avonds via de app hun zorgvraag stellen. In de weekenden van 9 uur tot 21 uur. Die vraag komt terecht bij ons Medisch Contact Centrum. Daar doet een verpleegkundige de triage (NTS) , ondersteund door een team van huisartsen. Op deze manier kunnen we het merendeel van de zorgvragen beantwoorden, meestal binnen enkele uren. Beeldbelconsulten (uiteraard beveiligd) kunnen doorgaans nog diezelfde dag of avond plaatsvinden via de app. De Online Huisartsen zijn regulier werkende, Nederlandse huisartsen vanuit het hele land (en daarbuiten!). Zij doen de beeldbelconsulten vanuit hun eigen huis of praktijk. We merken vooral dat huisartsen het prettig vinden om op deze manier flexibel spreekuren op afstand te kunnen doen. Zonder dat ze daarvoor een dag naar de praktijk moeten. Dat maakt dat het goed te combineren is met ‘thuis’. Dit is verborgen capaciteit die belangrijk is voor de opschaling van dit soort hybride zorgmodellen. Op die manier kan het een bijdrage gaan leveren aan het oplossen van regionale huisartsentekorten.
Een laagdrempelige oplossing voor alle verzekerden
Medicinfo heeft deze dienst onder de naam Medicoo ingericht voor mensen die geen eigen huisarts hebben. Dat worden ook wel ‘niet op naam ingeschrevenen’ (noni’s) genoemd. CZ maakt momenteel al gebruik van deze dienstverlening in Zeeland en delen van Brabant. Daar is het huisartsentekort al duidelijk voelbaar. Met Medicoo helpen we verzekeraars om een laagdrempelige oplossing te bieden aan alle verzekerden. Ook als die geen eigen huisarts (meer) hebben. We werken samen met een netwerk van huisartsenpraktijken. Daardoor kunnen we mensen goed doorverwijzen naar een fysieke huisarts, met de bijbehorende zorgoverdracht
Ook in Ouddorp, op de Zuid-Hollandse eilanden, bewijst Medicoo sinds juni dit jaar haar toegevoegde waarde. De huisartsenzorg in Ouddorp raakt iedere zomer overbelast door de vele vakantiegangers. Bovenop de vaste patiëntenpopulatie van 9.000 mensen komen er in het hoogseizoen gemiddeld zo’n 40.000 toeristische gasten naar de omgeving. Door de reguliere zorg aan te vullen met digitale zorg, vangen we die piek op. In de praktijk in Ouddorp heeft het gebruik van de Medicoo dienst zelfs tot 50% van de gebruikelijke telefoontjes en bezoeken van toeristen aan de praktijk afgevangen. Een mooie praktische toepassing waarbij zorg op afstand z’n waarde bewijst.
Het is even wennen voor zowel de medewerkers van de praktijk als de patiënten. Maar uiteindelijk is iedereen erbij gebaat als zorg op een efficiënte manier kan worden ingericht. We hebben op dit moment verschillende samenwerkingen met reguliere praktijken en gezondheidscentra in voorbereiding. Daardoor kunnen we structureel de impact gaan meten.
Opschalen van zorg op afstand relevanter dan ooit
Digitale eerstelijnszorg zal zich uiteraard nog veel verder ontwikkelen. En met alle uitdagingen rondom het Corona virus is het opschalen van zorg op afstand nu relevanter dan ooit. Als minder huisartsen voor meer patiënten moeten zorgen zullen we nu de digitale omslag moeten omarmen. En profiteren van de toegevoegde waarde die e-health kan bieden in de dagelijkse praktijk. In onze data zien we dat patiënten het enorm waarderen als ze hun medische vragen digitaal kunnen stellen. En via de chat of beeldbellen snel antwoord krijgen vanuit huis of werk.
Uiteindelijk verwacht ik dat de zorgmarkt toewerkt naar digital first-praktijken. Met een klantvriendelijk, digitaal patiënten portaal, waar je niet alleen terecht kunt voor afspraken, e-consulten en herhaalrecepten. Maar ook voor AI/zelftriage, consultvoorbereiding, zelfhulpmodules en digitale chronische zorgmodules. We noemen het wel digital first, maar voor ons staat de persoonlijke zorg voorop, niet de techniek.
Wij leveren een zorgdienst die bijdraagt aan een oplossing voor het groeiende huisartsentekort. Daarbij maken we gebruik techniek, en altijd in samenwerking met het zorgveld.